ไขข้อข้องใจ: Bioplastic vs Biodegradable vs Compostable ต่างกันอย่างไร?

21/11/2025

Bioplastic, Biodegradable และ Compostable ต่างกันอย่างไร? ไขข้อข้องใจเรื่องวัสดุรักษ์โลก พร้อมคำอธิบายชัดเจน เลือกใช้ให้เหมาะกับการใช้งานและสิ่งแวดล้อม

ในยุคที่ผู้บริโภคหันมาใส่ใจสิ่งแวดล้อมมากขึ้น คำว่า Bioplastic, Biodegradable และ Compostable มักปรากฏอยู่บนผลิตภัณฑ์มากมาย แต่คำศัพท์เหล่านี้มีความหมายและคุณสมบัติในการย่อยสลายที่แตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง การทำความเข้าใจความแตกต่างที่แท้จริงไม่เพียงช่วยให้เราเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ได้อย่างถูกต้อง แต่ยังช่วยป้องกันความเข้าใจผิดที่นำไปสู่การจัดการขยะที่ไม่เหมาะสม บทความนี้จะเจาะลึกความหมายและคุณสมบัติของคำศัพท์เหล่านี้ โดยอ้างอิงจากมาตรฐานสากล เพื่อให้คุณสามารถเลือกใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด

Bioplastic: พลาสติกชีวภาพที่อาจจะไม่ย่อยสลายเสมอไป

คำว่า Bioplastic เป็นคำที่มีความหมายกว้างที่สุดและมักสร้างความสับสนมากที่สุด เพราะคำนี้ไม่ได้หมายถึงการย่อยสลาย แต่หมายถึงที่มาของวัตถุดิบ (Origin)

ความหมายของ Bioplastic

Bioplastic คือ พลาสติกที่ผลิตขึ้นจากชีวมวล (Biomass) หรือวัตถุดิบที่หมุนเวียนได้ (Renewable Resources) อย่างน้อยบางส่วน โดยมีที่มาจากพืช เช่น แป้งข้าวโพด มันสำปะหลัง อ้อย หรือเซลลูโลส ซึ่งแตกต่างจากพลาสติกทั่วไปที่มาจากปิโตรเลียม (Fossil Fuels)

ข้อควรทราบเกี่ยวกับ Bioplastic

  • ไม่ได้ย่อยสลายเสมอไป: Bioplastic สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ
    1. Bio-based but Non-biodegradable: ผลิตจากชีวมวล แต่มีโครงสร้างทางเคมีเหมือนพลาสติกทั่วไป (เช่น Bio-PET, Bio-PE) ซึ่งไม่สามารถย่อยสลายได้ในทางชีวภาพ
    2. Bio-based and Biodegradable/Compostable: ผลิตจากชีวมวล และสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ เช่น PLA (Polylactic Acid) หรือ PHA (Polyhydroxyalkanoates)

ดังนั้น การเห็นคำว่า Bioplastic จึงยังไม่สามารถสรุปได้ว่าผลิตภัณฑ์นั้นจะเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในขั้นตอนการกำจัดขยะหรือไม่

Biodegradable: การย่อยสลายภายใต้เงื่อนไขที่ "ไม่เฉพาะเจาะจง"

Biodegradable หรือการย่อยสลายได้ทางชีวภาพ หมายถึง วัสดุที่สามารถถูกย่อยสลายโดยจุลินทรีย์ (แบคทีเรีย, เชื้อรา) ให้กลายเป็นองค์ประกอบทางธรรมชาติ เช่น น้ำ, คาร์บอนไดออกไซด์ และชีวมวล

จุดอ่อนของคำว่า Biodegradable

  • ขาดมาตรฐานและเงื่อนไข: คำว่า Biodegradable มักไม่ได้ระบุเงื่อนไขการย่อยสลายที่ชัดเจน อาจหมายถึงการย่อยสลายได้ในระยะเวลานานหลายปี หรือย่อยสลายได้ในสภาพแวดล้อมเฉพาะ (เช่น ในทะเลลึก)
  • ต้องใช้เวลา: ผลิตภัณฑ์ที่ระบุว่า Biodegradable อาจยังคงอยู่ในสิ่งแวดล้อมเป็นระยะเวลานาน ก่อนที่จะย่อยสลาย ซึ่งต่างจาก Compostable ที่มีการกำหนดกรอบเวลาที่เข้มงวดกว่า
  • สร้างความสับสนในการจัดการขยะ: ผลิตภัณฑ์ Biodegradable หลายชนิดไม่สามารถย่อยสลายได้ในโรงงานปุ๋ยหมักทั่วไป (Composting Facility) และมักจะถูกแยกไปรวมกับขยะพลาสติกทั่วไปในที่สุด

Compostable: มาตรฐานสูงสุดของการย่อยสลายที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

Compostable คือคำที่มีมาตรฐานเข้มงวดที่สุดและชัดเจนที่สุดในด้านการย่อยสลาย หมายถึง วัสดุที่สามารถย่อยสลายได้สมบูรณ์กลายเป็นปุ๋ยหมัก (Compost) ภายใต้สภาวะเฉพาะที่กำหนดไว้

ข้อกำหนดสำคัญของ Compostable (มาตรฐานสากล เช่น ASTM D6400 หรือ EN 13432)

  1. การย่อยสลายทางชีวภาพ (Biodegradation): วัสดุต้องย่อยสลายเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ได้มากกว่า 90% ภายในระยะเวลา 180 วัน
  2. การแตกตัว (Disintegration): ต้องแตกตัวออกเป็นชิ้นเล็ก ๆ ที่มองไม่เห็นได้มากกว่า 90% ภายใน 12 สัปดาห์
  3. ความไม่มีพิษ (Toxicity): ปุ๋ยหมักที่ได้จากการย่อยสลายต้องไม่เป็นพิษต่อพืชและสิ่งมีชีวิตในดิน

ประเภทของ Compostable

  • Industrial Compostable: ย่อยสลายได้เฉพาะในโรงงานทำปุ๋ยหมักอุตสาหกรรม (Industrial Composting Facility) ซึ่งมีการควบคุมอุณหภูมิ (ประมาณ 55-60°C), ความชื้น และการเติมอากาศ
  • Home Compostable: ย่อยสลายได้ในกองปุ๋ยหมักที่บ้าน (Home Compost Bin) ซึ่งมีอุณหภูมิและความเข้มงวดในการควบคุมต่ำกว่า

การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีสัญลักษณ์ Compostable และได้รับการรับรองมาตรฐานจึงเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในการช่วยลดปัญหาขยะพลาสติกอย่างเป็นรูปธรรม

 

ตารางเปรียบเทียบสรุปความแตกต่าง

คุณสมบัติ

Bioplastic

Biodegradable

Compostable

ที่มาวัตถุดิบ

มาจากชีวมวล (อย่างน้อยบางส่วน)

ไม่จำเป็นต้องมาจากชีวมวล (อาจมาจากปิโตรเลียมได้)

ไม่จำเป็นต้องมาจากชีวมวล (แต่ส่วนใหญ่เป็นเช่นนั้น)

การย่อยสลาย

ย่อยสลายหรือไม่ก็ได้

ย่อยสลายได้ทางชีวภาพ

ย่อยสลายสมบูรณ์เป็นปุ๋ยได้

ความชัดเจน/มาตรฐาน

ต่ำ (บอกแค่ที่มา)

ต่ำ (ไม่บอกระยะเวลา/เงื่อนไข)

สูง (มีมาตรฐาน EN 13432, ภายใน 180 วัน)

ผลลัพธ์สุดท้าย

ขึ้นอยู่กับประเภทพลาสติก

อาจทิ้งเศษพลาสติกขนาดเล็กไว้

น้ำ, $CO_2$, และปุ๋ยหมัก


การเลือกผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมที่แท้จริง จึงควรเลือกที่ระบุว่า "Compostable" และมีเครื่องหมายมาตรฐานรับรอง เนื่องจากมีการระบุเงื่อนไขและระยะเวลาการย่อยสลายที่ชัดเจน

ตงอินเตอร์: ผู้เชี่ยวชาญด้านการผลิตถุงพลาสติก

ไม่ว่าธุรกิจของคุณจะต้องการถุงพลาสติกประเภทใด ตงอินเตอร์ คือโรงงานผลิตและจำหน่ายถุงพลาสติกคุณภาพสูงที่พร้อมตอบสนองทุกความต้องการ ทั้งถุงพลาสติกแบบดั้งเดิม และถุงที่สอดคล้องกับแนวคิดด้านสิ่งแวดล้อม ด้วยประสบการณ์ยาวนานในอุตสาหกรรมผลิตถุงพลาสติก เราพร้อมให้คำปรึกษาในการเลือกวัสดุที่เหมาะสมที่สุดสำหรับธุรกิจของคุณ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ของคุณมีบรรจุภัณฑ์ที่ตอบโจทย์ทั้งคุณภาพและการรักษ์โลก

บริการขายส่งถุงหูหิ้ว ขายถุงพลาสติก รับผลิตถุงพลาสติกพิมพ์โลโก้-พิมพ์ลาย

แผนกการตลาดในประเทศ โทรศัพท์ 034-881-688-9 ต่อ 114-115
แผนกการตลาดต่างประเทศ โทรศัพท์ 034-881-688-9 ต่อ 401
อีเมล: marketing@tonginter.com

Tong Packaging @qhu3062u

บทความที่เกี่ยวข้อง